هیدروژن پراکسید
هیدروژن پراکسید یا آب اکسیژه چیست ؟
هیدروژن پراکسید (hydrogen peroxide) یا آب اکسیژنه یک اکسنده یا اکسید کننده قوی و ساده ترین پراکسید است که به عنوان سفیدکننده و ضد عفونی کننده نیز استفاده می شود. پراکسید هیدروژن یک ترکیب ناپایدار و مایعی بی رنگ به صورت محلول در آب و دارای بوی تند است.
پراکسید هیدروژن یک مایع بی رنگ در دمای اتاق با طعم تلخ است. مقادیر کمی پراکسید هیدروژن گازی به طور طبیعی در هوا وجود دارد. پراکسید هیدروژن ناپایدار است و با آزاد شدن گرما به راحتی به اکسیژن و آب تجزیه می شود. اگرچه غیر قابل اشتعال است، اما یک عامل اکسید کننده قوی است که در تماس با مواد آلی می تواند باعث احتراق خود به خودی شود. پراکسید هیدروژن در بسیاری از خانواده ها با غلظت های کم (9-3 درصد) برای کاربردهای دارویی و به عنوان سفید کننده لباس و مو یافت می شود. در صنعت، پراکسید هیدروژن در غلظت های بالاتر به عنوان سفید کننده برای منسوجات و کاغذ، به عنوان جزئی از سوخت موشک و برای تولید لاستیک فوم و مواد شیمیایی آلی استفاده می شود.
پراکسید هیدروژن (H2O2) مایعی بی رنگ با بوی تند است. پراکسید هیدروژن می تواند باعث تحریک چشم، بینی، پوست و گلو شود. کارگران ممکن است از قرار گرفتن در معرض پراکسید هیدروژن آسیب ببینند. سطح مواجهه به دوز، مدت زمان و کار در حال انجام بستگی دارد.
نام محصول: آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید یا پراکسید هیدروژن)
فرمول شیمیایی آب اکسیژنه: H۲O۲
کاربرد هیدروژن پراکسید:
هیدروژن پراکسید در دو گرید صنعتی و آزمایشگاهی عرضه می شود که با توجه به غلظت های مختلف خود، کاربردها و خاصیت های بسیاری دارد. یک کاربرد آب اکسیژنه استفاده به عنوان ماده اولیه شوینده و بهداشتی می باشد. از جمله دیگر موارد استفاده از پراکسید هیدروژن و خواص آن می توان به آیتم های زیر اشاره کرد:
- یک اکسنده قوی یا احیا کننده مورد استفاده در محیط های بازی و اسیدی
- حذف مواد آلی و معدنی در آب استخر به منظور صرفه جویی در مصرف آب
- کاربرد هیدروژن پراکسید در صنعت: در سوخت موشک ها به عنوان یک اکسیدان
- کاربرد هیدروژن پراکسید در صنعت پوشاک و بهداشتی: حذف رنگ یا بی رنگ کردن پنبه، پشم گوسفند، عاج، کاغذ، روغن، ابریشم، صابون، واکس، کتان، کنف، پر و غیره
- ساخت و تولید برخی از مواد شیمیایی نظیر (پراکسیدهای آلی، نرم کننده های صنعتی، گلیسیرین و غیره)
- ساخت خمیر دندان برای تمیز کردن و سفید کردن دندان
- ساخت داروهای مناسب جهت درمان زخم های بدبو به دلیل خاصیت بو زدایی
- کاربرد هیدروژن پراکسید در صنعت داروسازی به عنوان داروی هموستاتیک و از بین برنده پاتوژن ها
- درمان بیماری هایی از قبیل آسم، دیابت، دردهای عضلانی، مفصلی، میگرن، HIV، سرطان و غیره
- آب اکسیژنه صنعتی جهت رنگ بری و ضد عفونی کردن در صنایع مختلف کاربرد دارد.
- استفاده در فرمولاسیون سفید کننده، در ضد عفونی کننده ها و تولید لوازم آرایشی و دارویی با توجه به خواص اکسیداسیون
- تولید خمیر کاغذ به عنوان یک عامل سفید کننده
- معرف برای سنتز شیمیایی، در سم زدایی و تصفیه آب و فاضلاب
- استفاده در ساخت پالپ، نساجی و محیط زیست
- آب اکسیژنه برای مو و تولید رنگ موهای روشن کاربرد دارد و دلیل آن نیز خاصیت روشن کنندگی مو می باشد.
- استفاده از آب اکسیژنه 3 درصد به جهت ضد عفونی کنندگی و لکه بری در محلول های ضد عفونی کننده سطوح
- لازم به ذکر است بدانید از دیگر موارد کاربردی پراکسید هیدروژن در کشاورزی و باغبانی استفاده از هیدروژن پراکسید 3 درصد در محلول های آبیاری به جهت افزایش رشد ریشه های گیاهان و درمان پوسیدگی ریشه، عفونت های قارچی و دیگر آفت ها می باشد.
- هیدروژن پروکساید خواص درمانی بسیاری دارد که حتما با کمک پزشک باید مورد استفاده قرار گیرد.
برخی از خواص درمانی آب اکسیژنه
- رفع بوی بد دهان
- ضد عفونی زخم و بریدگی
- رفع جرم کوش
- خوشبو کننده و دئودرانت
- سفید کننده دندان
- استفاده به عنوان شوینده خانگی
MSDS هیدروژن پراکسید
- پراکسید هیدروژن خطرناک می باشد و در صورت نداشتن اطلاعات کافی از کار کردن با آن بپرهیزید.
- هنگام کار از دستکش، عینک محافظ و ماسک استفاده کنید.
- در صورت استفاده از پراکسید هیدروژن مراقب لباس ها باشید. چون ویژگی رنگ زدایی قوی دارد و رنگ لباس ها و بافت آنها را از بین می برد.
- آب اکسیژنه برای پوست ضرر دارد و در تماس با پوست و یا تماس با چشم موجب خورندگی، سوزش، گزش و سفیدی پوست می شود و خطرات جبران ناپذیری خواهد داشت.
- از بلع و استنشاق پراکسید هیدروژن خودداری کنید، زیرا در صورت تنفس موجب آسیب به شش ها و تحریک ریه ها می شود.
- استفاده مداوم از هیدروژن پراکسید برای مو ضرر دارد و باعث ریزش، شوره، سوزش و همچنین شکنندگی مو می شود.
- پراکسید هیدروژن را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
- آب اکسیژنه یک ماده ناپایدار است و در معرض هوا با سرعت بالایی قابل تجزیه است.
سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) استفاده از پراکسید هیدروژن را در دوزهای پایین مجاز و ایمن دانسته است. حال آن که استفاده از این ترکیب در غلظت های بالا منجر به آسیب رسانی به پوست مانند تاول زدن، ایجاد زخم و سوزش می شود. همچنین بر اساس نظریه مرکز کنترل بیماری ها (CDC) عوامل بیماری زا همچون قارچ ها، باکتری ها، ویروس ها توسط این ترکیب نابود می شوند.
بسته بندی و شرایط نگهداری آب اکسیژنه
- هیدروژن پراکسید را باید دور از گرد و غبار، رطوبت، باران و نور خورشید و در دمای مناسب اتاق نگه دارید.
- هیدروژن پراکسید را از هر گونه آسیب فیزیکی حفظ کنید و از بسته بودن درب ظرف مطمئن شوید.
- به منظور جلوگیری از تجزیه هیدروژن پراکسید، آن را در بطری های تیره رنگ نگهداری کنید.
- هیدروژن پراکسید در گالن های 65 کیلوگرمی به فروش می رسد.